Omoghoj Baaj, Ellej Bootur (Taatta orojuonun baryjaana)

Бикитиэкэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Djwoguorep Djwoguor Miinebis,

82 saastaaq, Djwulej uuha nehiliege,

Taatta orojuona, saqa, wuoreghe suoq,

biller sehennjit, olongqohut

1933 s. Altynnjy 12 kwune, "Taalalaaq"


                                             I

Saqa twordo buolbut, bu dojduga Woluone woruhu woksojon ihen Bwuluu woruhunen ergijen kelbit bastaangy Omoghoj Baaj dien ebite wuhu. Kini ikki kyystaaq, ojoqtooq, 60 kihileeq, swuohuleeq-astaaq, uraha djieleeq, mangnajgyttan bet baaj yal kelen biligi kuorat ologhor baar kwolujeni Saqsary dien aattaan oloqsujar. Omoghoj Baaj ikki kyyhyn aattara: Leke Cangyj dien kwojgo, kuhaghan kyys, Njykaa Daqqan dien kyra many kyys baallara wuhu. Ol kenne Bajym Ojuun dien ojuun, Bajyma Udaghan dien udaghan buolaaccylar baallara wuhu. Ojbon, Bwoluoher dien atyyrdaryttan biir taptyyr kyrdjaghas atyyr sylgy baara dien buolar.

                                             II

Omoghoj Baaj kennitten Ellej Bootur dien Woluone woruhu woro woksojon kelen ol Omoghojgo oloror. Kini qas da syl wulehit uol buolan iitillen syljdjar. Kini wulehitin qajgaan Omoghoj biirde ikki kyyhyttan tallaran Ellejge ojoq biertin, Ellej kwojgo kyyhy Leke Cangyj dieni bylyrgylyy, iigitten sylyktaan, ojoq ylar.

Manyaqa kwunuuleen maany kyys Njykaa Daqqan taqsan, kyys kere sylgy moojugar yjanan, sohullan (byalanan) wolor. Onu ahyjan turan Omoghoj Baaj Ojbon, Bwoluoher atyyrdaryn tuttan, ojuunun, udaghanyn kyyrdaran, kyystaryn kutun wuorun twuktujeghe qaajtaran kereq turuortarar. Wuor qaata twuktujetin djieleriger ildje olorollor. Omoghoj maany kyyha wolon, Ellej kinini ylbataghyttan qorgupput. Ellej Leke Cangyjdyyn araqsan sanga yal buolallar. Kini coroonu, kymyhy, yhyaghy, kerbeng anjyyny, twupteni, sergeni, buka, bastaan ongottoobut. Kini twuptetiger baar swuohu baryta mustan sotoru bajar. Ellejten sette uol tworoon, kinilerten qojut saqa uluustara aattanan uuhuullar. Uolattar aattara mannyktar:

1. Namylgha siel – kinitten Taatta uuhuur;

2. Keljtegej Tabyk – kinitten Menge uuhuur;

3. Wuorekeci-Cwuorekeci – kinitten Bajaghantaj uuhuur;

4. Bodjuguj Bootur – kinitten Boroghon uuhuur;

5. Swuurdeeq Dwuupsun – kinitten Dwuupsun uuhuur;

6. Njyykan Bwogho – kinitten Nam uuhuur;

7. Qatan Qangylla – kinitten Qangalas uuhuur;


                                              III

Qojuut Omoghoj maany kyyha Njykaa Daqqan wuorun saqa ojuuttara tuoj kyys kere "sylgyny kwordoton wuorge, tojukka killerellere, byalanar tojduur buolallara, ol kenne Betijeghim, Uhuojaghym, Aalyngkajym" toj deten wutukten bititterellere, biirgem woro bogholdjuta, keedeljdjite ekkiretellere. Onnuk majgy baaryn qojuut min wujeber ularytan, kini onnugar ojuuttar "qotugu Tajaqtaaghy" aattaan, kinini dwokso "bratskaj omuk kyyha" dien swureqteen, wuoru-swuuru tuttaran wutukten ataarar buoltara...

Bu seheni bylyr miigitten qasta da surujan ylbyttara, onon min biligin uopsaj swunnjunen ere aqtan kepseen bierebin, baghar, biligin atynnyk kwordoron syyha-qalty buoluo, kyrdjan any umnan-twonnon da kebistim, twuksu.


Ihineeghitiger twonun