Сүрүн сирэй: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Бикитиэкэ диэн сиртэн ылыллыбыт
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
HalanTul (ырытыы | суруйуу)
HalanTul (ырытыы | суруйуу)
Көннөрүү туһунан суруллубатах
1 устуруока: 1 устуруока:
<!---<div class="usermessage"> <center></center></div>--->
<!---<div class="usermessage"> <center></center></div>--->
__NOTOC__{{Үрдэ}}
__NOTOC__{{Үрдэ}}
{| width="100%"
<div style="margin:0.2em 0.7em 1.3em 0.7em; padding:0.8em; text-align:left;">
|width="60%" valign="top"|
'''Сахалыы Бикитиэкэ''': Wikisource сахалыы салаата — уус-уран айымньылар, билимҥэ, тиэкиникэҕэ, итэҕэлгэ сыһыаннаах тиэкистэр, сокуоннар уонна атын нуормалыыр аахтар көҥүл, аһаҕастык туттуллар бибилэтиэкэлэрэ. Манна угуллубут тиэкистэр анал көҥүл сурук (лицензия) ирдэбиллэригэр сөп түбэһиэхтээхтэр, ол көҥүл сурук аата GNU Free Documentation License ([[:ru:GNU]] босхо дөкүмүөннээһин көҥүл суруга). Сиһилии ол туһунан нуучча бикипиэдьийэтигэр [[:ru:GNU Free Documentation License|көр]].
{{/box|#C8D8FF|{{Бүгүҥҥү}}}}
{{/box|#C8D8FF|{{Баһа}}|Баһа}}
{{/box|#C8D8FF|{{Көмө сирэ}}|Көмө сирэ}}
{{/box|#C8D8FF|{{Ситимҥэ аан бастаан}}|Ситимҥэ аан бастаан}}
{{/box|#C8D8FF|{{Ситимҥэ аан бастаан/Алампа}}|Ситимҥэ аан бастаан/Алампа}}
| valign="top"|
{{/box|#D7FFC7|{{Ааптардарынан наардааһын}}|Ааптардарынан наардааһын}}
{{/box|#D7FFC7|{{Биллэриилэр}}|Биллэриилэр}}
{{/box|#D7FFC7|{{Ситим-сир сонуннара}}|Ситим-сир сонуннара}}
{{/box|#D7FFC7|{{Анонстар/Арбита}}|Анонстар/Арбита}}
|}


{{/box|#E0E0E0|{{Бикитиэкэ салаалара}}|Бикитиэкэ салаалара}}
Wikisource — Бикимиэдьийэ пуондатын бырайыактарыттан биирдэстэрэ. Бу пуонда сахалыы бастакы бырайыагынан [[w:|Саха Бикипиэдьийэ]] буолар.
{{/box|#E0E0E0|{{Атылыы бырайыактар}}}}


{{‎Халыып:Атын тыллар Бикитикэлэригэр сигэлэр}}
Манна киирэн, саҥа сайдан эрэр салааҕа көмөлөһүҥ. Саха суруйааччыларын ''бар дьон бас билиитэ'' буолбут айымньыларын, тылбаастарын, Саха Өрөспүүбүлүкэтин сокуоннарын, норуот айымньыларын (ырыалары, тойуктары, олоҥхолору, остуоруйалары) киллэриэххэ сөп.

Манна даҕатан эттэххэ, Арассыыйа сокуонунан 2006 сыл кэнниттэн, ааптар имущественнай бас билэр бырааба кини өлбүтүн кэннэ 70 сыл устата хааччыллар (ааптар бэйэтэ көҥүл өттүнэн эрдэ аккаастамматах буоллаҕына). 1943 сыл тохсунньу 1 күнүгэр дылы өлбүт суруйааччылар айымньылара бар дьон бас билиитигэр өссө 1993 сыллаахха киирэн тураллар (ол саҕана болдьох 50 сыл этэ). Оттон 1943 уонна 2006 сыллар ыккардыларыгар өлбүт суруйааччылар айымньылара бар дьон бас билиитигэр киириилэрин болдьоҕо мөккүөрдээх. Сокуону икки суолунан быһаараллар (толкование). ''Бастакыта'' — сокуон 2006 сылга ылыныллыбыт онон төттөрү дьайар кыаҕа суох — болдьох суруйааччы өлбүтүн кэннэ 50 сылынан муҥурданар. Онон, 2006 сыллаахха дылы бар дьон бас билиитигэр киирбит айымньылар, ол аата 1956 сыл тохсунньу 1 күнүгэр дылы өлбүт суруйааччылар айымньылара, бар дьон бас билиитигэр киирэн тураллар, төттөрү нэстилиэнньиктэригэр бу быраап бэриллибэт. Оттон бу болдьох (1956) кэнниттэн өлбүт суруйааччыларга 70 сыл ааҕыллар. ''Иккис быһаарыы:'' бу болдьох саҥа 2006 сыллааҕы сокуонунан ааҕыллыахтаах, онон 70 сыл буолар. Ол аата 1943 сылбытыгар төннөн кэлэбит<ref>1941 буолуохтаах этэ да, 1993 сыллааҕы сокуон хайыы үйэ 1943 сылга дылы өлбүт дьон айымньыларын бар дьон бас билиитигэр биэрэ охсубут</ref><ref>''1943 сыл тохсунньу 1 күнэ тоҕо киирбитин туһунан: РФ 2006 с. ахсынньы 18 к. 231-ФЗ№ сокуонунан «О введении в действие части четвертой Гражданского кодекса Российской Федерации» ыйылла сылдьар — ааптар быраабын көмүскээһин болдьоҕо РФ ГК 1281 ыстатыйатын этиилэрэ 1993 сыл тохсунньу 1 күнүгэр дылы бар дьон бас билиитигэр көспөтөх айымньыларга дылы туттуллаллар. Ол иннинэ 1993 сыллааҕы РФ 5351-1№ сокуона («Об авторском праве и смежных правах») көмүскээһин болдьоҕун 50 сылынан быһар этэ. 1993−тэн 50-ну көҕүрэттэхпитинэ 1943 сыл тохсунньу 1 күнэ тахсар.</ref>.

Өссө маннык баар: Бикитиэкэ сиэрбэрэ АХШ Флорида штатыгар турарын быһыытынан, манна угуллубут тиэкистэр ити штат сокуонун эрэ кэһиэ суохтаахтар<ref>*Бу нуучча бикипиэдьийэтиттэн ылыллыбыт билии, биир эмэ бас билии салаатынан дьарыктанар сокуон үлэһитэ сыана биэрэрэ буоллар.</ref>.

Норуот уус-уран айымньылара туох да хааччаҕа суох угуллаллар. Билимҥэ (наукаҕа) сыһыаннаах айымньылар уус-уран айымньы буолбатахтар, онон ааптар бырааба көмүскэнэр болдьохторо атыннык ааҕыллар. Сокуоннар уонна атын суут-сокуон дөкүмүөннэрэ ааптар быраабынан көмүскэммэттэр, онон кинилэри эмиэ манна угар туох да хааччаҕа суох.

<!--Атын тылларынан бикитиэкэлэри [[Main Page|манна]] көрүөххэ сөп.-->
Кыттаргытын саарыыр, эбэтэр тугу эрэ ыйытардаах буоллаххытына манна киирэн кэпсэтиигэ кыттыҥ: [[Бикитиэкэ:Кэпсэтэр сир]]

Бу бырайыак иилиир-саҕалыыр киһитэ суох буолан туспа домен ыла илик этэ. Билигин бырайыак дьэ, кэмниэ-кэнэҕэс, дьаһабылланна: [[User:Sanda:r]]. Бу киһибитигэр эппиэтинэһи сүкпүтүнэн махтанан туран, ситиһиилэри баҕарыахха уонна туох баарынан көмөлөһүөххэ. Төһө да бырайыакпыт бигэргэммитин иһин салгыы үлэлиэххэ, дьаныарбытын көрдөрөн ыйга биирдии киһи уонтан тахсалыы көннөрүүлээх буоларын ситиһиэххэ.
* [[meta:Requests_for_new_languages/Wikisource_Sakha|Сахалыы Бикитиэкэ Метаҕа сайаапката]] (логотип оҥоһулунна, билигин саҥа домеҥҥа көһөрү кэтэһэбит, ол гынан баран тохтообоппут, салгыы манна үлэлиибит).
* Бырайыак бу кирбиилэри ылыахтаах этэ — [[:m:Language committee/Status/ws/sah|Бикитиэкэ туруга]]. Барытын ситиһиилээхтик ааста.
* Аптамаатынан оҥоһуллар ыстатыыстыката манна баар: [http://toolserver.org/~pathoschild/catanalysis/?cat=1&title=%D0%A1%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D1%8B&wiki=sourceswiki_p Тулсервер].

</div>
<div style="border:medium outset #730; margin:0.7em; padding: 0.6em 2em 2em 2em; text-align:left; background-color:#fffffc;">
==Бибилэтиэкэ==
__NOTOC__

=== Фольклор ===
* [[Алгыстар]]
* [[Олоҥхо]]
* [[Өс хоһоонноро]]
* [[Үһүйээннэр, номохтор]]
* [[Чабырҕахтар]]

===Уус-уран айымньылар===
'''Саха уус-уран литературатын төрүттээччилэрэ:'''

* [[Өксөкүлээх Өлөксөй]]
* [[Алампа]]
* [[Неустроев Николай Денисович]]

'''Саха народнай поэттара, суруйааччылара:'''

* [[Эллэй]]
* [[Амма Аччыгыйа]]
* [[Author:Былатыан Ойуунускай|Былатыан Ойуунускай]]
* [[Суорун Омоллоон]]
* [[Author:Күннүк Уурастыырап|Күннүк Уурастыырап]]
* [[Author:Данилов Семен Петрович|Сэмэн Данилов]]
* [[Данилов Софрон Петрович]]
* [[Попов Леонид Андреевич]]
* [[Иван Гоголев - Кындыл]]
* [[Тобуроков Петр Николаевич]]
* [[Author:Болот Боотур|Соловьев Василий Сергеевич - ]]
* [[Тарасов Савва Иванович]]
* [[Author:Моисей Ефимов|Моисей Ефимов]]

'''Саха поэттара, суруйааччылара:'''

* [[Author:Иван Арбита|Арбита]]
* [[Author:Aндросов Гаврил|Aндросов Гаврил]]
* [[Author:Алтан Сарын|Алтан Сарын]]
* [[Author:Данилов Никита Павлович|Данилов Никита Павлович]]
* [[Author:Моисей Ефимов|Ефимов Моисей]]
* [[Кутурҕан Куо, Варвара Потапова]]
* [[Author:Күн Дьирибинэ|Күн Дьирибинэ]]
* [[Author:Күндэ|Күндэ]]
* [[Күлүмнүүр, Никифоров Василий Васильевич]]
* [[Author:Павлов Николай Гаврильевич|Павлов Николай Гаврильевич]]
* [[Аскалон Павлов|Павлов Аскалон]]
* [[Author:Өнөкөй|Өнөкөй]]
* [[Сайа]]
* [[Саха поэзиятын антологията (1967)]]
* [[Author:Слепцов Анатолий Игнатьевич|Слепцов Анатолий Игнатьевич]]
* [[Умсуура]]
* [[Author:Чаҕылҕан|Чаҕылҕан]]

Аа Бб Вв Гг Ҕҕ Дд Дьдь Ее Ёё Жж Зз Ии Йй Кк Лл Мм Нн Ҥҥ Ньнь Оо Өө Пп Рр Сс Һһ Тт Уу Үү Фф Хх, Цц Чч Шш Щщ Ъъ Ыы Ьь Ээ Юю Яя.

=== Тылбаастар ===
* [[Кэриэс (Тарас Шевченко)|Кэриэс]] (Тарас Шевченко)

===История дөкүмүөннэрэ===
* [[Уваровскай Афанасий Яковлевич]]

===Билим===
* [[Биирдиилээн тылы, кэлим тылы, тыл ситимин тылбаастааһын (Дапсы)]]
* [[Саха поэзиятын антологията (1967)|Саха поэзиятын антологиятыгар]] (1967) Күннүк Уурастыырап [[Аан тыл оннугар (СПА, 1967)|Аан тыла]]
* [[Саха поэзиятын дьүһүннүүр ньымалара]]
* [[Тиэрминнэртэн. Суол (Багдарыын Сүлбэ)]]
* [[Саха тылын сайдар туруга (Афанасьев-Тэрис)]]
* [[Тиэрмини оҥоруу ньымалара (ГЧИ матырыйааллара)]]
* [[Author:Санаайа|Санаайа ааҕар култуураҕа сыһыаннаах ыстатыйалара]] «Муҥха олоҥхото» кинигэттэн

===Тиэкиникэ литэрэтиирэтэ===
*

===Итэҕэлгэ сыһыаннаах айымньылар===
*

===Судаарыстыба дөкүмүөннэрэ===
* [[Саха Өрөспүүбүлүкэтин Төрүт Сокуона|Саха Өрөспүүбүлүкэтин Төрүт Сокуона (Конституция)]]
* [[Саха Өрөспүүбүлүкэтин Өрөгөйүн ырыата|Өрөгөй ырыата]]
* [[Российскай Федерация холуобунай кодекса]]

===Беллетристика===
* [[Охлопкова Венера]]
* [[Author:Копырин Николай Захарович|Копырин Николай Захарович]]

=== Ахтыылар ===
*[[Павлов Алексей Герасимович - Омолуй]]

</div>

== Быһаарыы ==
<references />

<small>{{InterLingvLigoj}}</small>
<small>[http://wikisource.org/w/index.php?title=Main_Page:Sakha&uselang=sah Sakha Interface]</small>

{{Атын тыллар Бикитикэлэригэр сигэлэр}}

10:39, 1 Муус устар 2011 барыл


Ким баҕарар хаҥатар
сахалыы ситим бибилитиэкэтигэр
– Саха Бикитиэкэҕэ – нөрүөн-нөргүй!

Саха тылынан билигин манна 595 тиэкистээх ыстатыйа баар.
Бикитиэкэ

Бүгүн Кулун тутар 29 күнэ, 17:21 (Дьокуускай кэминэн),
2024 сыл 13-с нэдиэлэтэ

Бүгүҥҥү, 28 Кулун тутар 2024

Бу сүрүн сирэйи тупсара турабыт. Туох эрэ алҕаһы көрдөххүтүнэ - кэпсэтэр сирэйгэ суруйаарыҥ.


Баһа:

Литэрэтиирэ: Ахтыы — Дыраама — Кириитикэ — Олоҥхо — Ох тыл — Публицистика — Суруйсуу — Сэһэн-кэпсээн — Тылбаас — Үһүйээн уонна болкулуор — Хоһоон 

Дөкүмүөн: Ил дөкүмүөннэрэ — Дөкүмүөннэр суруллубут кэмнэринэн 

Билии эйгэлэрэ: Айылҕа харыстабыла — Бөлүһүөпүйэ — Педагогика — Көлө — Социология — Тыл — Тыл үөрэҕэ — Уйулҕа үөрэҕэ — Устуоруйа — Экэниэмикэ —

Суут-сокуон — Итэҕэл: Айыы Үөрэҕэ — Христианство — Ускуустуба — Күрэс 

Бары ыстатыйалар — Бары категориялар

Ситимҥэ аан бастаан:

Saqalɯɯ:Латыынныы алпаабыт — сахалыы урукку алпаабытынан суруллубут айымньылар, кинигэлэр


«Саха литэрэтиирэтин көмүс пуондата»

Баҕалаахтары маннык бырайыактарга кыттаргытыгар ыҥырабыт:
Айымньылар хомуурунньуктара: Алампа, Өксөкүлээх Өлөксөй уо. д. а.



Атын бииргэ үлэлииргэ аналлаах бырайыактар: Омар Хайям тылбаастара уо.д.а.



Суруйааччылары уонна атын ааптардары Бикитиэкэҕэ айымньыгытын угаргытыгар ыҥырабыт. Ол судургу. Ирдэбилэ биир: айымньы ханна эрэ эрдэ бэчээттэммит буолуохтаах. Сатаабатаххытына эбэтэр ыйытардаах буоллаххытына миэхэ кэлэ сылдьыҥ, төлөппүөнүм нүөмэрэ: Аҕыс-Тоҕус-Икки-Түөрт-661-88-33. Ньукулай диэммин.


Ситим-сир сонуннара:

Бастакы сирэй

Тохсунньу 29 күнэ, 2008. Бырайыакка бастакы айымньылар киирбиттэрэ.

Бигэргэнии

Олунньу 13 күнэ, 2011. Ийэ тыл күнүгэр бырайыак тургутуу таһымын ситиһиилээхтик ааспытын туһунан биллэрии тахсыбыта.

Домен ылыы

Кулун тутар 19 күнэ, 2011. Туспа домен — sah.wikisource.org баар буолбута.


Бикитикэ атын тылларынан (Көр. Омуктар ыккардыларынааҕы портаал)


100 тыһыынчаттан тахса ыстатыйалаахтар
Ааҥыллыы (English) · Нуучча(Русский) · Кытай (中文)
50 тыһыынчаттан тахса ыстатыйалаахтар
Португаал (Português) · Француз (Français)
40 тыһыынчаттан тахса ыстатыйалаахтар
Испаан (Español) · Ниэмэс (Deutsch)
20 тыһыынчаттан тахса ыстатыйалаахтар
Арааб (العربية) · Иврит (עברית) · Италия (Italiano)
10 тыһыынчаттан тахса ыстатыйалаахтар
Мадьаар (Magyar) · Польша (Polski) · Тай (ไทย) · Фарси (فارسی) · Чех (Čeština)
5 тыһыынчаттан тахса ыстатыйалаахтар
Румын (Română) · Хорват (Hrvatski) · Телугу (తెలుగు) · Фиин (Suomi)
2 тыһыынчаттан тахса ыстатыйалаахтар
Азербайджан (Azərbaycan) · Турок (Türkçe) · Нидерландскай (Nederlands) · Швед (Svenska) · Словен (Slovenščina) · Серб (Српски) · Кэриэй (한국어) · Украинскай (Українська) · Дьоппуон (日本語) · Гириэк (Ελληνικά) · Латыын (Latina) · Лимбург (Limburgs) · Идиш (ייִדיש) · Малаялам (മലയാളം)
1  тыһыынчаттан тахса ыстатыйалаахтар
Исландия (Íslenska) · Бенгаал (বাংলা) · Вьетнам (Tiếng Việt) · Босния (Bosanski) · Каталан (Català) · Эрмээн (Հայերեն) · Индонезия (Bahasa Indonesia)
500-тэн тахса ыстатыйалаахтар
Македон (Македонски) · Норвегия (Norsk) · Дания (Dansk)
100-тэн тахса ыстатыйалаахтар
Эстон (Eesti) · Тамил (தமிழ்) · Болгар (Български) · Литва (Lietuvių) · Каннада (ಕನ್ನಡ) · Галисия (Galego) · Валлийскай (Cymraeg) · Словак (Slovenčina)
100-кэ тиийбэт ахсааннаах салаалар
Соҕуруу минь (Bân-lâm-gú) · Гаити креолларын (Krèyol ayisyen) · Фарер (Føroyskt) · Англосаксон (Englisc)


Бикитиэкэ элбэх тыллаах портаала · Бикитиэкэлэр тиһиктэрэ · Сонуннара · Бикитиэкэ — аһаҕас бибилитиэкэ