Соруока соруоха

Бикитиэкэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Үгэ



Соруока диэн дэҥҥэ көстөр,
Соҕурууттан кэлбит сонун көтөр
Хара суорга сугурус гынна,
Характеристика кумааҕытын уунна:
«хаһаайыстыбыннай улэҕэ хабааннаах,
Харайыгаһынан, харамынан талааннаах,
Кыраҕы, кыраны булугас,
Кыһамньылаах, сырыыны кыайыгас».
(Кыбыстан дуу, биитэр сэрэнэн,
Кыбыгас, ылыгас диэн сирэйинэн –
Көмүс ньуосканы хаһыытаппытынан
Көтүтэн барыгаһын туһунан –
Кумааҕы суруллубатаҕа биллэр;
Куһаҕан сурах хойут иһиллэр).
Итинник эҥкилэ суох суруктаах,
Эбээһинэскэ тиксэр соруктаах,
Соруока: «Мин аҕай», - дэннэ,
Суобаһа ырааһын сэһэргэннэ.
 
Соруоканы суор, ааҕынынан ааттаан,
Сокуоннай дастабырыанньалаан,
Боруоппустаан,
Толооннорго, систэргэ, үрүйэлэргэ
Туох да тутулуга суох сылдьыталыырга,
Уйалары, орохтору бэрийэргэ,
Уоруйахтары, түөкүттэри тутуталыырга –
Боччумнаах соругу суктэрдэ,
Бочуоттаах дуоһунаска тиксэрдэ.
 
Айаҕын оҕото аппаҥалаан,
Атахтарын сыыһа тыраҥалаан,
Чороҥолоон, чочоҥолоон түһэн,
Чочуонайын баҕаьын дэһэн,
Хара тураахтар хайҕаатылар,
Хара ааныттан аймаҕырҕаатылар. –
Ама дуо, алата, эриэнэ –
Ала-дьикти барыта киниэнэ.
Дьүөгэбит, доҕорбут дии саныахха
Дьүһүн-бодо эриэккэс аххан.
 
Соруока: «бэрэбиэркэ оҥорон»,
Соругун-эбээһинэьин толорон,
Чабыланан, чахчаҥалаан, чардырҕаан,
Чараҥнарга, сыһыыларга сырыырҕаан,
Уһун күн уонна кырыныталаата,
Уйалары, орохтору оҥойтолоото.
Күндүгэ-мааныга сылдьыталаата.
Кини, дьэ, ону тугунан төлөөтө?
 
Аҕыйах хоноот айдаан буолла,
Аһыы-аба алааһы туолла:
«Соруока-соруоха уоруйах эбит,
Соҥуруо комус сымыыппытын сиэбит», -
Ымыылар, араас чыычаахтар
Ытыы боҕону ытаьаахтааабыттар.
 
 
Маныаха майгыннаьан, үгүстэр
Маҥнай дьүһүну көрүгэстэр.
Сорохтор наһаа сонурҕастар,
Сорохтор олус уруурҕастар.
Дьүһүн-бөдө арыт суобаска
Дьүөрэлии буолбатын умналлар.
Сорох эппиэттээх дуоһунаска
Соруоканы алҕас аныыллар.