Иһинээҕитигэр көс

Бэркэ таптыыр биэбэккэбэр, биэстэ эстэр бинтиэпкэбэр (Күн Дьирибинэ)

Бикитиэкэ диэн сиртэн ылыллыбыт

Бэркэ таптыыр биэбэккэбэр, биэстэ эстэр бинтиэпкэбэр

[уларыт]

— Биэрэ кыыска иирээхтээн,
Миигин умнуоҥ, мэниктээмэ;
Хааннаах сүрэххин биэрээхтээн,
Хаалыаҥ... быстыаҥ! — диэхтээмэ,
Бэркэ таптыыр биэбэккээм,
Биэстэ эстэр бинтиэпкээм!
Өһөх-бөлүөх санаалаах
Өстөөхтөрбүт өстүлэр,
Кыһыл былаах тутуурдаах
Кыра дьонум үөрдүлэр,
Мичик аллай, биэбэккээм,
Биэстэ эстэр бинтиэпкээм!
Тууйар туман тымныыбар
Тоҥон тохтоон хаалбатах,
Сааһын салаҥ самыырбар
Илийэн эспэт буолбатах,
Эрэл доҕор бинтиэпкээм,
Этэр тылбын истээхтээ:
Ымыы чыычаах ырыалаах
Ыстаал буулдьаҥ чыскыытаан,
Балбаах саах, муус боруоннаах
Бандьыыт хаанын сойуолаан,
Куобах курдук куттуургун
Куруук бэркэ өйдҮүбүн.
Өлөр, ыксыыр кэмнэрбэр
Үтүө доҕор буолбуккун,
Сэрии, кыргыс күннэрбэр
Сэргэх атас буолбуккун
Сүрдээх күүскэ саныыбын!

xxx

Кырса кырамай хаары
Кыа хаанынан оһуордуур,
Кыра иһин барары
Кыраан туран сонордуур
Сидьиҥ аймах иһийдэ,
Сииктии кууран мэлийдэ.

Улуус-улуус аайытын
Олус кыра үөрдээтэ,
Сэбиэт былаас кыайыытын
Ситэрэр үлэ үксээтэ,
Билэн кэбис, биэбэккээм,
Биэстэ эстэр бинтиэпкээм,
Буулдьа тыаһа иһийбит
Буолак, толоон сирдэрбэр,
Буорах сыта мэлийбит
Мотуок нуоҕай систэрбэр,
Кэлэр кэскил бэлиэтэ,
Кэллэктиибим элбээтэ.
Тыастаах тэргэн оннугар
Тыраактарым тырылыыр,
Кылысбуулдьам оннугар
Кырбый аалым сырылыыр,
Көрүй, истий, биэбэккээм,
Биэстэ эстэр бинтиэпкээм!

xxx

Аҕыйах сылынан барыбыт
Ааҕар-суруйар буолуохпут,
Сахалар өрө хаамыахпыт,
Сайдыы баһын тутуохпут,
Кулут дьонум, тууһуруҥ,
Культураҕа холбоһуҥ!
Халыҥ үбү хаппахтыыр
Хайалары тиэриэхпит,
Үгүс баайы сабардыыр
Өрүспүтүн кэмниэхпит.
Кэтит ийэ дойдубут
Кистэл малын хостуохпут!
Собуоттары биһиги
Субуруччу тутуохпут,
Баабырыканы, саахтаны,
Барҕардан олохтуохпут,
Үрдүк үөрэх ыйыытынан,
Быччыҥ күүһүн күүрдүөхпүт

xxx

Кутаа сэрии турдаҕына,
Хотой кыыллыы чаҥыргыаҥ,

Илбис уота умайдаҕына,
Эн эмиэ чабырҕыаҥ.
Сэбиэт иһин сиэттиһиэхпит,
Сэриигэ эмиэ киириэхпит!
Ыстаал үөһэ буулдьаҕын
Ыраастыаҕым, сууйуоҕум,
Убаҕас ыраас арыынан
Уҥунуохтаан ууруоҕум,
Батарантаас иһигэр
Баачыканан угуоҕум.
Эрийии ыстаал искин
Испииринэн итирдиэм,
Талыы ыстаал бэйэҕин
Таҥаһынан эрийиэм.
Ууруом-сыллыам, биэбэккээм,
Уоскуй, болҕой, бинтиэпкээм!
Биэрэ кыыска иирээхтээн,
Миигин умнуоҥ, мэниктээмэ,
Хааннаах сүрэххин биэрээхтээн,
Хаалыаҥ, быстыаҥ,— диэхтээмэ,
Бэркэ таптыыр биэбэккээм!
Миигин эрэн, бинтиэпкээм!

1929

Сүрүн сирэйгэ