Иһинээҕитигэр көс

Dygyn, Bert Qara, Bwokol

Бикитиэкэ диэн сиртэн ылыллыбыт

POPOV Feodor Aleksiejevic,

62 saastaaq, Altan nehiliege,

Menge-Qangalas orojuona,

saqa, woreghe suoq

1933 s. Ot yjyn 26 kwune, «Qolbolooq Bwuore»


Boroghon Bert Qara uonna Naaqara Bwokol dienner ikkien bylyr kwunnerin saghana Qangalas Dygyn tojonngo bwoghos (seriihit) djonnorunan syldjybyttara wuhu. Ol syryttaqtaryna biir sajyn ikki nuucca kihite kelen baar ere buolan qaaltar. Oloru Dygyn wulehit djonnorunan olordon, bu ikki kihi twoguruk syl qamnaccyt uol kurduk wuleleen-qamnaan olorbuttar. Wulehittere berdin Dygyn qajgyyr, emeeqsine ere swobuleebet «Bu bert yraaq dojdulaaq, wugus-qalyng tworuoqteeq-ajmaqtaaq djon byhyylaaq; sirejdere twuuleeq, qarylara kyryylaaq — en bu djonu qoddjoq, olorduma», — dien. Onu Dygyn: «Satallara-uustara bert, olordunar, wucugej djon», — dien emeeqsinin tylygar kiirimmekke, bu djonun olordor.

Onton bu djono nwonguo sajynygar emiske suoq ere buolan qaalallar. Onton ikkis sylyn sajynygar emiske saasky kwomuolj uutun kytta bastaan swuge oluga, mas syyha ustan keler buolbut. Mantan Dygyn djono berke djiibergiir buoltar. Tojonnorugar Dygynnga kepsiebitterin Dygyn kyhammataq. Onuoqa occogho araj biir kyrdjaghas emeeqsin baara eppit: «Tukalaryam, twuul-bit kuhaghan buolta yraatta, ol kenne iti worusputunen cegien, uruk billibeteq, kihi-saqa kworbotoq oluktara, mahyn syystara kelen aahar buoltar, onon worus wuohe tuoq ere soduoma turda, bihieqe daghany ol soduom keleeri gynna byhyylaaq ogholorum ere buollargyt teskileen, bu dojdu djolo-sorguta toqtor, keskile-kiebe qamnyyr keme-kerdiite suohaata», — dien. Mantan djulajan Bert Qara uonna Bwokol Bwogho buolannar, ikki bastyng bwoghos djon (uol) Sajsaryttan taqsan, kwureteleen qaalallar. Ikkien ikki angy dojdularyn bulallar.

Dje kiniler taqsallaryn aghaj kytta sotoru wuohetten worus ustun boluotunan boluot ihiger belem baasna djielerdeeq bert elbeq kihileeq serii, nuuccalar keleller. Ol kelen kytyyga toqtoon taqsannar Dygyn Tojonton biir oghus tiriitin sagha siri kworduon ylallar. Ol tiriilerin sap kurduk telen baran Sajsary qonuutun biirde ergite byalaan ylan baran, tohogho annjytalaan kebiheller da, bu bihieqe buolla dien kebiheller. Ol gynan baran tahaaran baasnalaryn ergicci turuottaan, kuorat ongoron, kiriepes tutan kebiheller. Onton bokuoja suoq saqalary seriileen, mintiepke saalarynan ytyalaan, wolottoon barallar. Dygyn djono oq saalarynan utary seriilehen kworollor da, nuucca saata tuluppat. Araj Dygyny bullja qoppot kihite buolar. Onu albynnaan killeren beremine mahy twuheren, soqsoloon wolorollor. Ol battykka kiiren turan Dygyn kwureebit uolattaryn sanaan, kiniler baallara buollar bu ajylaaq wolbot etim dien sanga tahaaran kylammyta wuhu. Bert Qara onon taqsan kwurenen, swuten qaalta wuhu. Otton Naaqara Bwokol Bwogho buollaghyna Naaqaragha taqsan oloqsujan kyrdjan baran, badaraannga batyllan ikki qonukka oghustuu mwongureen wolbute wuhu. Kinitten bert wugus bwoghos uolattar wuoskeen oloottoro wuhu.


Ihineeghitiger twonun