Tarbyaq Tiis, Tygyn Tojon (II baryjaan)

Бикитиэкэ диэн сиртэн ылыллыбыт

BURNASUOV Anempodist Ustinovic,

78 saastaaq, II Lwogoj nehiliege,

Uus-Aldan orojuona,

saqa, wuoreghe suoq

1934 s. Atyrdjaq yjyn 7 kwune, «Mastaaq alaas»


Bylyr Tygyn saghana bu Mwuruge Qoro twordo Tarbyaq Tiis dien baaj olorbut. Kini qas da uolattardaaq, wugus kihileeq, swuohuleeq ebit. Tarbyaghy Tygyn seriihit uolattarygar, tyyppat buolung, kini bert tworut uus, ytyk kihi dien eterin wurdunen biir kemnge Mwocoko Bwogho dien uol seriileeq taqsan, Tarbyaghy tuoq baar kihileri, ol uolattary oloccu kyrgan wolottuur. Ol kyrgan baran swuohulerin wuuren arghaa dajdylaryn dieki barallar. Manyaqa ekkiretihen qoroloru Boroghottor kwomuskehen, ulaqan kyrgyhyy buolar. Onno occogho «Qatyng syhyy» diennge oloror Qoro udaghana biir Onoghoccut Swuuruk dien uollaaq emeeqsin baara bu kyrgyhyyga emie kiirser. Ol kiiren udaghan kugas ynaq buolan kubulunan tiijen Mwocoko Bwogho inniger kiiren swuurer. Many Mwocoko Bwogho kylana-kylana innin kwuojeeri ekkireter. Anaq sitterbet. Ol ekkireten iherin sahan tohujan turan, ojuurtan udaghan emeeqsin uola Onoghoccut Swuuruk ytan taban twuherer. Mwocoko Bwogho oqqo tabyllan, oqton ihen tyl eten qaalar: «Mwocoko Bwogho oghunna diemeng, Kuhaghan emeeqsin wollo dieng», — dien. Qangalastar tojonnoro, baatyrdara wolon dje ajmana twuheller. Ol ajmalghan ortotugar qorolor yallara Bert Qara tiijen keler da, angaar uhuguttan Mwocoko djonun (seriitin) kyrgan barar. Onon Boroghottor kyajallar. Qangalastar kyajtaran twonnollor, wugustere wolor. Swuohuleri oloccu Boroghottor ildje qaalallar. Onno ulaqan kyrgyhyy ol «Qatyng Syhyy» diennge buolta wuhu. Qangalastar baara-suogha biir djaqtardaaq er kihi kuotannar, woruhu qotu Ytyk-Qajanan tuoraan qaaltar.

Bu Boroghonngo Bert Qarattan orduk kwuusteeq kihi wuoskeebite ihillibet. Kini ogho erdeghineeghi aata, bu dajdyga Qacyr uol Majyttyman dien, onu biirde kuobaqtyy syryttaghyna twubehen kworon baran Tygyn aat bieren «oo, Bert Qara doghoor», — diebitinen Bert Qara buolbuta wuhu. Kini satyy ojuuru wurdunen kwostor kihi ebite wuhu. Bert Qarany kytta Dwupsunnge olorbut Tiit Buuraj uol kelen Bert Qarany kwuuhunen qam tutan turan, seremeet kurun byddjaan ippite wuhu. Onu Bert Qara baran emie kini kurduk kwuuhunen oqtoron kurun ildje keelte wuhu. Bert Qarany kim da kyajbataq kihite. Kini qojuut nuucca kahaaktaryn seriititten kuttanan, Boroghottoru kytta qotu Djaangy dieki alta djie kihi buolannar kwureebitteriger kwurespite wuhu.

Bert Qara, Tarbyaq Tiis saghana iti bili Mwuru ihiger tus-tuhunan aattardaaq yallar oloqtoro (suurtar) baallar ebit: Ilin baska — Sielleeq Aartyk; Qaldjaajy; Kwureher Tumula; iti biligi sentra tumula «Kereqteeq Tumul», onton «Kyhyl Tumul», «Qatyng Syhyy», «Majaghas» dien iti biligi «Muostalaaq Aartyk», «Carang biiter Wungkur» dien sajylyk. Iti oloqtorunan, occogho naar Qorolor biiheen oloottor ebit, onu kyrgan aghyjappyttar. Onton Bert Qara arghaa «Kyys Qanga» dien aattanar sirge olorbut ebit.


Swurun sirejge twonun